⛔ आचारसंहिता: आर्थिक नियोजनातील एक आवश्यक तत्व
अकलूज वैभव न्यूज नेटवर्क
संकलन : आकाश भाग्यवंत नायकुडे
मुंबई दिनांक 14/11/ 2024 :
निवडणूक म्हटली की आचारसंहिता हा शब्द नेहमी चर्चेत असतो. राजकीय पक्षांना किंवा निवडणुकीत उभे असणाऱ्या उमेदवारांना निवडणुकीच्या काळात ठराविक नियमांचे पालन करावे लागते, जेणेकरून निवडणूक प्रक्रियेतील पारदर्शकता व शुचिता टिकून राहील.
आपल्या जीवनातील आर्थिक व्यवहारांसाठीही एक आचारसंहिता असणे गरजेचे आहे. आर्थिक नियोजन ही फक्त गुंतवणूक किंवा बचत करण्याची प्रक्रिया नसून, ती एक शिस्तबद्ध प्रणाली आहे ज्यामुळे आपले उद्दिष्ट साध्य करता येते आणि भविष्यातील आर्थिक संकटांपासून आपण सुरक्षित राहतो.
*आर्थिक नियोजनातील आचारसंहिता म्हणजे काय?
आर्थिक नियोजनाची आचारसंहिता म्हणजे अशा नियमांचा संच, ज्यांचे पालन केल्यास आपल्या आर्थिक जीवनात शिस्त येते आणि धोरणात्मक निर्णय घेता येतात. ही आचारसंहिता आपल्या आर्थिक व्यवहारांना योग्य मार्गदर्शन देते आणि अनावश्यक खर्च, कर्जबाजारीपणा किंवा अपयश यापासून बचाव करते.
*आर्थिक नियोजनातील आचारसंहितेची महत्त्वाची तत्त्वे:
1.आर्थिक उद्दिष्ट निश्चित करणे
आपल्याला आयुष्यात कोणती उद्दिष्टे गाठायची आहेत, हे स्पष्ट असणे आवश्यक आहे. ती अल्पकालीन (घर, गाडी खरेदी), मध्यमकालीन (मुलांचे शिक्षण) किंवा दीर्घकालीन (निवृत्ती नियोजन) असू शकतात. उद्दिष्टे निश्चित केल्याशिवाय आर्थिक नियोजन दिशाहीन ठरते.
2.बजेट तयार करणे आणि त्याचे काटेकोर पालन
दरमहा किंवा दरवर्षी येणारे उत्पन्न आणि खर्च यांचे योग्य नियोजन करणे अत्यावश्यक आहे. खर्चांचे वर्गीकरण करणे आणि अनावश्यक खर्चांवर नियंत्रण ठेवणे, हे आर्थिक शिस्तीचा एक भाग आहे.
3.गुंतवणूक करण्याची सवय
उत्पन्नातील ठराविक रक्कम विविध गुंतवणूक साधनांमध्ये (म्युच्युअल फंड, शेअर्स, गोल्ड, स्थावर मालमत्ता) गुंतवणे हे आर्थिक स्थैर्याचे लक्षण आहे. सुरक्षितता आणि परतावा यांचा समतोल राखून गुंतवणूक करावी.
4.ऋणाचे योग्य व्यवस्थापन
कर्ज घेणे वाईट नाही, परंतु त्याचा अतिरेक होणे घातक ठरते. कर्ज घेताना व्याजदर, परतफेडीची क्षमता आणि पुनर्भरणाचा कालावधी यांचा नीट विचार करावा. आर्थिक आचारसंहितेचा एक भाग म्हणून, कर्ज वेळेवर फेडण्याची सवय असावी.
5.आपत्कालीन फंड तयार करणे
कुठल्याही अनपेक्षित परिस्थितीसाठी (नोकरी जाणे, आरोग्यविषयक आपत्ती) आपत्कालीन फंड असणे आवश्यक आहे. सामान्यतः, किमान 6 महिन्यांचे खर्च भागेल इतकी रक्कम या फंडात असावी.
6. विमा संरक्षणाचे महत्त्व
जीवन आणि आरोग्यविमा यांचा विचार करणे आर्थिक नियोजनातील एक महत्त्वाचा भाग आहे. अपघात, आजारपण किंवा निधनाच्या परिस्थितीत कुटुंब आर्थिक संकटात सापडू नये म्हणून पुरेसे विमा संरक्षण आवश्यक आहे.
7. नियमित पुनरावलोकन आणि सुधारणे
आपल्या आर्थिक नियोजनाचे नियमित पुनरावलोकन करणे आणि गरजेनुसार त्यात सुधारणा करणे गरजेचे आहे. आर्थिक उद्दिष्टांमध्ये किंवा परिस्थितीत बदल झाल्यास, त्यानुसार योजना परिष्कृत करणे ही आर्थिक आचारसंहितेची अंतिम पायरी आहे.
*आर्थिक आचारसंहिता पाळण्याचे फायदे:
1. आर्थिक स्वातंत्र्य: आपले आर्थिक जीवन शिस्तबद्ध असल्याने, कोणत्याही स्थितीत आपण स्वतंत्रपणे निर्णय घेऊ शकतो.
2. आर्थिक स्थैर्य: योग्य नियोजनामुळे आयुष्यातील आर्थिक अडचणींचा सामना करणे सोपे होते.
3. संशयमुक्त जीवन: आर्थिक शिस्त पाळल्यामुळे भविष्यातील अडचणींबाबत चिंता कमी होते.
निष्कर्ष:
निवडणूक प्रक्रियेत कायद्याने आचारसंहिता लागू आहे परंतु आर्थिक जीवनात स्वतःहून आचारसंहिता पाळल्यास आर्थिक व्यवहारात पारदर्शकता आणि शिस्त येते, ज्यामुळे आपले उद्दिष्ट गाठणे सोपे होते. म्हणूनच, प्रत्येक व्यक्तीने आर्थिक नियोजन करताना स्वतःसाठी एक आर्थिक आचारसंहिता तयार करावी आणि तिचे पालन करावे.
लेखक: नंदन पंढरीनाथ दाते.
Professional Financial Advisor,
Financial Risk Advisor, Digital Transformation Consultant BFSI.
