🅾️ राजकारणी लबाड का बोलतात ??

🅾️ राजकारणी लबाड का बोलतात ??

अकलूज वैभव न्यूज नेटवर्क 
संकलक : आकाश भाग्यवंत नायकुडे
मुंबई दिनांक 30/8/2025 :
भारत जगातील सर्वात मोठ्या लोकशाही देशापैकी एक देश आहे. येथील लोकशाही लोकांच्या मनात चांगल्या प्रकारे रुळलेली आहे, रुजलेली आहे. इतर लोकशाही देशापेक्षा भारतातील लोकशाही ही लोकांच्या विश्वासावर आधारलेली व्यवस्था आहे. येथे जनतेने निवडून दिलेले काही प्रतिनिधी सत्तेत बसतात तर काही विरोधी बाकावर बसलेले असतात. सामन्य भारतीयांना वाटते ते सर्व प्रतिनिधी सत्याची कास धरुन, प्रामाणिकपणे व पारदर्शकता ठेवून लोकशाहीत राज्यघटनेने ठरवून किंवा आखून दिलेल्या मूल्यांवर चालले पाहिजे; पण प्रत्यक्षात आपण काय पहातो, काय ऐकतो तर बहुतेक वेळा आपले प्रतिनिधी,आपले राजकारणी लबाड बोलताना, बनवाबनवी करताना दिसतात.
लोकांमध्ये त्यांची प्रतिमा “लबाड बोलणारे” अशी बनलेली किंवा तयार झालेली आहे. सत्तेची लालसा, मतदारांची भावनिक कमजोरी, माध्यमांचा दबाव आणि निवडणुकीची स्पर्धा यामुळे राजकारणी खोटे बोलण्याच्या मार्गावर चालत जातात. राजकारणी लबाड का बोलत असावे हा सामन्य लोकांना नेहमी सतावणारा प्रश्न आहे. राजकारणी धूर्त असतात, तेवढेच चाणाक्षही असतात. त्यांना चांगलं माहीत असते की ते मतदारांना मुर्ख बनवत आहेत. त्यांना फसव्या गोष्टी सांगत आहेत. त्याशिवाय ते निवडणूक जिंकू शकत नाहीत, सत्तेत राहण्यासाठी त्यांना हे करावेच लागते.
आपलेच प्रतिनिधी नाही तर जगातील मंत्री, आमदार, खासदार आसो की पंतप्रधान वा विरोधी पक्ष नेता हे सर्वजण समाज गटांना लबाड बोलून, फसवून आपले हित साधत असतात. सत्ता साधण्यासाठी ते खोटे बोलत असतात; पण त्यांचे हे खोटे बोलणे केवळ वैयक्तिक नसून सामाजिक, आर्थिक, नैतिक आणि राष्ट्रीय पातळीवर परिणामकारक ठरते हे सामन्य भारतीयांना आणखी कळालेलं नाही.कारण आपला भारतीय समाज हा व्यक्ती पूजक आहे.
राजकारणी लबाड का बोलतात याचं पहिलं कारण म्हणजे सत्ता. सत्ता मिळवण्याची त्यांची तिवृ इच्छा किंवा लालसा. सत्ता जवळ आली किंवा सत्ता प्राप्त झाली म्हणजे त्यांचा जवळ अधिकार आले, भ्रष्टाचार करायला मोकळे झाले त्यामुळे पैशाची तिजोरी मिळाली, तिजोरी आणि सत्ता प्राप्त झालं की समाजात आपोआप सन्मान वाढते, समाजाच्या मालकीच्या संसाधनांवर नियंत्रण मिळावयाला सोपं होते. म्हणून ही अनेक राजकारणी मंडळी सत्ता मिळवण्यासाठी खोट्या आश्वासनांचा पाऊस पाडतात.
निवडणूक आली की प्रत्येक राज्याला सत्ताधारी जो कोणी असेल, कोणताही पक्ष असेल केंद्राकडून सौगात मिळते. लबाड आश्वासनाचा पाऊस पडतो. सत्तेत आलो की प्रत्येक बेरोजगाराला नोकरी देऊ, उदरनिर्वाह भत्ता देवू. बेराजगाराला बेकारी भत्ता देवू. दर महिन्याला हजारो रुपये बेरोजगार, सरसगट प्रत्येक वृद्ध महिला, पुुरुष यांच्या खात्यात जमा करू.अशा प्रकारच्या अनेक लबाड घोषणाचा पाऊस पाडतात. प्रत्यक्षात आशा वचनांची पूर्तता कधीही शक्य झालेली नाही व होणार ही नाही. यांची आश्वासने म्हणजे उंटाच्या लोंबकळणाऱ्या व हवेत हलणाऱ्या उंटाच्या ओठासारखी आहेत. ओठ हवेत हालतो पण तुटत नाही. सत्ताधारी विरोधकांवर तर विरोधक सत्ताधारीवर सतत आरोप करत असतात.
राजकारणी एकमेकांवर आरोप का करतात ? ते आरोप खरे असतात की खोटे ?
लोकशाहीत मतदारांना भुलवण्यासाठी राजकारणी अनेकदा आरोप-प्रत्यारोप करतात. हे आरोप कधी खरे, कधी खोटे तर कधी अर्धसत्य असतात. राजकारणी आरोप का करतात? सत्ता मिळवण्यासाठी, महत्वाच्या प्रश्नापासून जनतेचे लक्ष विचलित करण्यासाठी, स्वतःचे दोष झाकण्यासाठी, विरोधकाची प्रतिमा खराब करण्यासाठी, माध्यमांमध्ये चर्चेत राहण्यासाठी, प्रसिध्दी मिळवण्यासाठी त्यांचं लबाड बोलणं ते लोकांना सत्य भासवतात. एकमेकांवर केलेले आरोप खरे की खोटे याचा निकाल सामान्य जनतेला कधीच कळवत नाहीत. कळत नाही.
भारतीय मतदारांची मानसिकता ही व्यक्ती पूजक आहे.त्यामुळे भारतीय मतदार बहुधा भावनांच्या भरात वाहून जातोय. बहुसंख्य भारतीय भावनावर आधारीत मतदान करतात. त्याचबरोबर ते जाती, धर्म, भाषा, वंश, पंथ व प्रादेशिकता अशा गोष्टीना ते आवश्यकतेपेक्षा जादा महत्व देतात. याचाच फायदा राजकारणी घेतात व मतदारांच्या भावनांना हात घालून राजकारणी लबाडी करतात. लबाडीच्या जाळ्यात मतदाराला अलगत ओढतात. बहुसंख्य भारतीय राजकारणी येवढे चाणक्ष व लबाड आहेत की मतदाराला जे ऐकायला आवडते तेच सांगतात आणि सत्य/ खरी परिस्थिती त्यांच्यापासून लपवतात.
आपल्या देशातीत निवडणूक ही अतिशय खर्चिक आहे. हा निवडणूक व्यवस्थेतील दोष आहे. प्रतिनिधी म्हणुन निवडून येण्यासाठी निवडणुकीत प्रचारासाठी कोट्यवधी रुपये खर्च करावे लागतात.आता एवढा खर्च करून निवडून आल्यानंतर तो गप्प बसत नाही. निवडणूकीचा खर्च केल्यानंतर त्याची वसुली करण्यासाठी धडपड करावी लागते. त्यासाठी राजकारणी खोटे बोलून भ्रष्ट मार्ग अवलंबताना दिसतात. लबाड बोलायला पैसा लागत नाही त्यावर टॅक्स/कर ही लागत नाही. लबाड बोलून मदतारांना फसविणाऱ्यांना कुठलाही दंड किंवा शिक्षा करण्याची तरतूद निवडणूक आयोगाने केलेली नाही. त्यामुळे बहुसंख्य मतदारांना आकर्षित करण्यासाठी दिल्लीपासून गल्लीपर्यंतची नेतेमंडळी लबाड वचने मतदाराला देतात. लबाड वचन देवून मतदारांना फसवणे हा सर्वात सोपा मार्ग आहे. निवडणुकीपूर्वी सर्वांना मोफत शिक्षण व आरोग्यसेवा देऊ असे आश्वासन देणारे नेते प्रत्यक्षात ते पुरवू शकले नाहीत. शेतकऱ्यांचे कर्ज त्वरित माफ करू असे सांगून नंतर नियमांच्या जाळ्यात शेतकऱ्यांना अडकवले गेलेले आहे. हे आपण पहात आहोत. शहरात २४ तास पाणीपुरवठा करणार असे सांगून नंतर आठवड्यातून फक्त दोन दिवस पाणी देण्यास सांगतात.
सकाळपासून संध्याकाळपर्यत विधिव माध्यमांच्या द्वारे प्रत्येक नेता आपली व पक्षाची “इमेज” घडविण्याची धडपड करताना दिसत आहेत. आपल्या राजकारण्यांना पक्क माहित आहे की बहुतेक भारतीयांचा विश्वास माध्यमांवर आहे म्हणून प्रचार म्हणा की कीर्तीसाठी म्हणा खोट्या आकडेवारीचे, खोट्या घडामोडींचे सादरीकरण ते जनतेसमोर नेहमी करत राहतात. माध्यमांच्या बातम्या ऐकून सामन्य माणसाला सगळ्या बातम्या खऱ्या वाटायला लागतात. दिलेली सर्वच वचने राजकार्यांना विशिष्ट काळात पूर्ण करता येत नाहीत. त्यांना त्यांच्या जबाबदारीची भीती सत्तेत आल्यावर वाटते. जनतेला दिलेल्या आश्वासनांची पूर्तता न झाल्यास जनतेचा रोष त्यांना ओढावून घ्यावा लागतो त्यामुळे अनेकदा हे राजकारणी वरवर वेळ मारून नेण्यासाठी लबाड बोलतात. ते सहज जनतेसमोर बोलून जातात, ”आम्ही खरं बोलतोय,आम्ही प्रयत्न केला हो; पण त्यात आनंत अडचणी आलेल्या आहेत” असे खोटे बोलून ते स्वतःवरची जबाबदारी झटकण्याच्या प्रयत्न करतात.
ताबडतोब राजकीय फायदा मिळविण्यासाठी राजकारणी लबाड बोलताना दिसतात. त्यांच्या लबाडीला मतदार भुलतो व लगेच ते जनतेच मतं खेचतात. ज्यास्तीत जास्त लबाड बोलणारा जनतेत लोकप्रिय ठरत आहे. त्यांची लोकप्रियता दिवसेन दिवस वाढताना दिसत आहे. लबाड राजकारणी दीर्घकालीन विचार करत नाही. ते फक्त तात्कालिक फायद्यासाठी खोटे बोलत आहेत.
भारतात अनेक पक्ष आहेत. प्रत्येक पक्षांच्या नेत्यामध्ये लबाड आश्वासने देण्याची, लबाड बोलण्याची स्पर्धा दिसून येते. एका पक्षाने खोटे बोलले तर दुसऱ्यालाही तेच करावे लागते. हे आता आपल्या आंगवळणी पडत चालले आहे.आसं केलं नाहीतर त्यांची त्यांच्या पक्षाची प्रतिमा मागे पडते. या स्पर्धेमुळे लबाडी ही बाब सामन्य बणून गेलेली आहे.यात कोणालाही खेद वाटत नाही.
आलीकडे कुठे भारतीय जनतेत राजकीय साक्षरता वाढीस लागताना दिसत आहे. लबाड राजकारण्यांची चर्चा करताना जनता दिसत आहे. लबाड बोलण्याचे परिणाम देशाच्या लोकशाहीवर काय होतील याचाही विचार विचारवंत करताना दिसत आहेत. विचारवंताच्या मते राजकारणी लबाड बोलल्यामुळे जनतेचा भ्रमनिरास होतो. नेते सतत खोटे बोलल्याने लोकांचा त्यांच्यावरचा विश्वास उडतो. आपणास माहीत आहे लोकशाही ही विश्वासावर टिकलेली व्यवस्था आहे. लबाड राजकारणामुळे लोकशाहीचा पायाच हादरतो आहे. देशाचे राजकारणी जर लबाड बोलत असतील तर समाजात निश्चितच नकारात्मक संस्कृतीचं पीक जोमात फोफावत आहे. सामान्य माणूस विचार करतो आरे यार जेव्हा राजकारणी खोटे बोलत आहे तेव्हा आपण का खोटे बोलू नये. यामुळे समाजातही खोटे बोलणे हे यशाचे गमक आहे असा संदेश पसरवला जात आहे. त्यामुळे समाजात प्रामाणिक लोकांची, नेत्यांची व प्रामाणिकतेची किंमत उरलेली नाही. प्रामाणिक राजकारणाची किंमत कमी होत आहे.
भारतीयांनो एक लक्षात ठेवू या की विकासात अडथळा आणने, निवडणूकीतील खोट्या वचनांवर आधारित ध्येयधोरणे प्रत्यक्षात कधीच कार्यक्षम नसतात. यामुळे प्रकल्प अर्धवट राहतात, विकास निधी वाया जातो. यामुळे विकास ठप्प होतो. लबाड बोलणे म्हणजे भ्रष्टाचाराला खतपाणी घालणे आहे. लबाडी म्हणजे बहुधा भ्रष्टाचारावर झाकलेले मोठे मजबूत छत आहे. खोटे बोलून प्रकल्प दाखवले जातात यामुळेच विहिरी, पाझर तलाव चोरीला जातात. गायी, म्हशीचा चारा राजकारणी खातात. काही राजकारणी गावातील रस्ते व स्वच्छतागृह ही खाऊन निधी हडप करतात. त्यामुळे भ्रष्टाचार बोकाळतो आहे.
आजकाल तर राजकारणी जात, धर्म, प्रांत यांच्या नावावर खोटे बोलून सामाजिक तणाव निर्माण करत आहेत. जात, धर्म, पंत, प्रांतचं भांडवल करून मतं मिळवण्याचा चंग बांधतल्याचं दिसून येत आहे. असे केल्याने आजघडीला समाजात विभागणी झालेली आहे त्यामुळे भांडणे, हिंसाचार घडत आहेत. आपलेच लबाड राजकारणी आपल्या देशाची आंतरराष्ट्रीय प्रतिमा जनतेला खोटी आश्वासने देवून देशाची परदेशातही प्रतिमा खराब करत आहेत. यामुळे भविष्यात आपल्या देशात येणारे गुंतवणूकदार, पर्यटक, आंतरराष्ट्रीय संस्था यांचा विश्वास कमी होण्याची शक्यता बळावली आहे.
राजकारणी लबाड बोलणे थांबवतील का ?यासाठी काय करावं लागेल ? कोणत्या उपाययोजना कराव्या लागतील ?यासाठी आपल्याला जनतेचे राजकीय साक्षरता वाढवावी लागेल. यासाठी मतदाराला जागरूक करावे लागेल. जर मतदार राजा जागरूक झाला तर तो खोट्या आश्वासनांना कदाचीत बळी पडणार नाहीत. यासाठी शासनाने शालेय स्तरावर नागरिकशास्त्र, लोकशाहीचे मूल्य विद्यार्थ्यांना शिकवले पाहिजे. निडणूक आयोग शासनकर्त्या पक्षाचे बटीक न बनता स्वतंत्ररित्या काम केलं पाहिजे. त्यासाठी निवडणूक आयोग निवडणूकीतील उमेदवारासाठी कडक नियमावली तयार करावयास पाहिजे. निवडणूक आयोग प्रत्येक पक्षाचा वचननामा मागून त्यातील प्रत्येक वचननाम्याची अंमलबजावणी शक्य आहे का ? याची चौकशी करूनच ते शक्य असल्यास ते जाहीरनाम्यात टाकण्याची परवानगी द्यावी.
आपल्या देशातील बहुसंख्य माध्यम विशिष्ट पक्षाशी बांधले गेले आहेत. खरेतर प्रसारमाध्यमं कोणाचीही गुलामगीरी स्विकारू नये. स्वतःच्या जबाबदारीने लोकशाहीच्या निकोप वाढीसाठी प्रयत्न केले पाहिजेत. माध्यमांनी राजकारण्यांच्या खोटेपणावर बेधडक प्रकाश टाकला पाहिजे. सत्ताधारी कोणी का असेना त्यांच्या पुढं पुढं करण्यातच आजचे माध्यमं धन्य न मानता बिनधास्त सत्यशोधनाच कार्य केले पाहिजे. सत्यशोधन पत्रकारिता वाढली तरच लबाड बोलणाऱ्यांचा पर्दाफाश होईल. त्याचं पितळ उघडं पडेल. खोटं बोलणाऱ्यासाठी एखादा कडक कायदा करावयास पाहिजे. खोट्या वचनांसाठी दंड लावला पाहिजे किंवा खोटं बोलणाऱ्यांस अपात्र ठरविले पाहिजे. मतदार जागृती झाली पाहिजे. मतदारसंघातील नागरिकांनी दबाव गट निर्माण करून सर्व मतदारांना संघटीत करुन खोटे बोलणाऱ्यांना जाब विचारला पाहिजे. त्यासाठी आंदोलन, बहिष्कार सारखे मार्ग निवडून त्यांच्यावर दबाव टाकता येईल
किती दिवस राहूत खोट्याच्या मागे, चला नवीन प्रामाणिक नेतृत्व तयार करू या. तरूण,सुशिक्षित,नैतिक मूल्यांवर आधारलेले नेतृत्व उदयास आणू त्यामुळे लबाड बोलणाऱ्यांची संख्या व प्रथा हळूहळू कमी होत जाईल.
सुजान मतदारानो आपण एवढं तरी लक्षात ठेवू या की राजकारण हे समाजसेवेचे साधन आहे. लबाड बोलण्याने काही काळासाठी लोकप्रियता मिळते; पण यामुळे दीर्घकाळासाठी लोकशाही,विकास आणि समाजाचा पाया यामुळे ढासळतो आहे. म्हणूनच आपण सर्वजण जागरूक राहू या. माध्यमांनी जबाबदारपणे सत्याची कास धरून सत्याला प्राधान्य दिले पाहिजे. शासनकर्त्यांनी, राजकीय व्यवस्थेने यासाठी कडक नियम लावून ही लबाड वचनांची प्रथा थांबवली पाहिजे.
.” सत्यमेव जयते” हा लोकशाहीचा आत्मा आहे. जर तो हरवला तर लोकशाही केवळ बाह्य देखावाच उरेल.
72190 17700